Khi đọc truyện kiếm hiệp, thơ cổ hay xem phim cổ trang, chắc hẳn bạn từng bắt gặp câu “đêm đã sang canh ba”, “chờ thêm một canh giờ nữa”… và băn khoăn không biết 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng theo cách tính thời gian ngày nay. Nghe quen mà… vẫn thấy mơ hồ.
Thực ra, hiểu đúng 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng không chỉ giúp bạn đọc hiểu văn học, truyện xưa, mà còn giúp kết nối rất thú vị với văn hóa Trung Hoa và hệ thống thời gian trong tiếng Trung hiện đại như 小时 (xiǎoshí – giờ), 分钟 (fēnzhōng – phút), 时辰 (shíchen – canh/giờ đôi). Khi học tiếng Trung HSK, chủ đề thời gian luôn xuất hiện từ sơ cấp đến cao cấp, nên việc nắm rõ kiến thức này thực sự có ích.
Khái niệm 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng trong cách tính giờ xưa
Trước khi có đồng hồ, người Á Đông – trong đó có Việt Nam và Trung Quốc – đã chia thời gian ban đêm thành các “canh”. Theo nhiều tài liệu về lịch pháp và phong thủy, canh giờ là đơn vị chỉ thời gian ban đêm, tính từ 19h hôm trước đến 5h sáng hôm sau và được chia thành 5 canh, mỗi canh dài bằng nhau.
Như vậy, tổng thời gian ban đêm được tính là 10 tiếng. Khi chia 10 tiếng thành 5 phần, ta suy ra rất rõ:
1 canh giờ là bao nhiêu tiếng?
→ 1 canh giờ tương đương 2 tiếng đồng hồ hiện đại.
Các canh được chia như sau:
- Canh 1: khoảng 19h – 21h
- Canh 2: khoảng 21h – 23h
- Canh 3: khoảng 23h – 1h
- Canh 4: khoảng 1h – 3h
- Canh 5: khoảng 3h – 5h
Vì vậy khi đọc câu “canh ba nửa đêm”, bạn có thể hiểu đó là khoảng từ 23h đến 1h sáng ngày hôm sau, tương đương hai tiếng – chính là 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng trong thực tế.
Cách quy đổi 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng sang giờ hiện đại
Từ việc đã biết 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng, bạn có thể dễ dàng quy đổi sang cách tính 24 giờ hiện nay. Đây cũng là một dạng “bài toán đổi đơn vị” khá thú vị cho người học tiếng Trung, đặc biệt khi luyện đọc văn bản cổ hoặc truyện lịch sử.
Vì 1 canh = 2 giờ, nên bạn chỉ cần xác định canh đó là canh mấy, rồi quy ra khung giờ tương ứng. Ví dụ, nếu nói “đợi ta một canh giờ nữa”, nghĩa là đợi thêm 2 tiếng. Nếu hiện tại là khoảng 20h (canh 1), thì một canh giờ sau sẽ là khoảng 22h (gần cuối canh 2).
Trong ngôn ngữ đời thường, ngày nay chúng ta quen nói “một tiếng, hai tiếng, ba tiếng” dựa trên đồng hồ 24h. Nhưng khi nắm được 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng, bạn có thể hình dung rất nhanh bối cảnh thời gian trong các câu thoại hoặc miêu tả cổ phong. Ở góc độ học tiếng Trung, điều này giúp bạn cảm nhận sâu hơn các khái niệm thời gian trong văn hóa Hán.
1 canh giờ là bao nhiêu tiếng trong mối liên hệ với tiếng Trung
Khi học tiếng Trung, bạn thường gặp các đơn vị:
- 小时 (xiǎoshí) hoặc 钟头 (zhōngtóu): giờ
- 分钟 (fēnzhōng): phút
- 秒钟 (miǎozhōng): giây
Trong khi đó, khái niệm gần nhất với “canh” trong văn hóa Trung Hoa là 时辰 (shíchen). Một 时辰 kéo dài khoảng 2 giờ, gắn với 12 địa chi (Tý, Sửu, Dần, Mão…). Theo hệ thống này, một ngày được chia thành 12 时辰, mỗi 时辰 lại tương đương 2 giờ hiện đại.
Nếu hỏi theo kiểu “1 canh giờ là bao nhiêu tiếng trong tiếng Trung?”, bạn có thể hiểu tương đương như một 时辰 ≈ 2 小时. Tuy không hoàn toàn trùng khít từng phút với cách chia “canh – khắc”, nhưng về mặt độ dài thời gian, “1 canh giờ” và một “时辰” đều khiến ta liên tưởng đến khoảng 2 giờ đồng hồ.
Một số cụm từ tiếng Trung liên quan bạn có thể ghi nhớ:
- 一个小时 (yí ge xiǎoshí): một tiếng đồng hồ
- 两个小时 (liǎng ge xiǎoshí): hai tiếng đồng hồ
- 一个时辰 (yí ge shíchen): một canh giờ (cách gọi cổ, ít dùng trong giao tiếp hiện đại)
Khi biết 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng, bạn sẽ dễ dàng liên hệ với các đơn vị này, từ đó ghi nhớ từ vựng tiếng Trung về thời gian một cách tự nhiên hơn.
So sánh 1 canh giờ, 时辰 và các đơn vị giờ hiện đại
Đi sâu hơn một chút, ta có thể so sánh 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng với hệ thống thời gian hiện đại và cổ truyền trong cả tiếng Việt lẫn tiếng Trung.
Về bản chất, 1 canh giờ = 2 giờ. Trong tiếng Trung hiện đại, 2 giờ được biểu đạt là 两个小时 hoặc 两个钟头. Nhà nho, văn nhân xưa khi nói đến “một thời khắc” ban đêm thường dùng khái niệm canh; còn trong ngữ cảnh Hán cổ, 时辰 vừa mang sắc thái thiên văn vừa mang tính lịch pháp.
Ngày nay, dù chúng ta không còn tính giờ đi ngủ hay đổi gác theo canh nữa, nhưng khái niệm 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng vẫn xuất hiện dày đặc trong thơ ca, phim ảnh, truyện Huyền Huyễn, Tiên Hiệp, Võ Hiệp… của Trung Quốc. Nắm được rằng 1 canh ≈ 2 小时, bạn sẽ đọc hiểu những câu như “lại thêm một canh giờ trôi qua”, “đợi nàng suốt mấy canh” một cách chính xác hơn, tránh hiểu mơ hồ.
Với người học Hán ngữ, đây cũng là cơ hội để kết nối kiến thức ngôn ngữ với kiến thức văn hóa. Khi bạn hiểu 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng, hiểu 时辰 là gì, các từ vựng hiện đại như 小时, 分钟 bỗng trở nên có “chiều sâu lịch sử” hơn, chứ không còn là những từ đơn lẻ phải học thuộc.
Ứng dụng hiểu 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng trong học tiếng Trung
Bạn có thể biến câu hỏi 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng thành một chủ đề nhỏ để luyện tiếng Trung hàng ngày. Thay vì chỉ học lý thuyết, hãy tận dụng kiến thức này để rèn từ vựng, mẫu câu và kỹ năng đọc hiểu.
Ví dụ, bạn có thể tự đặt câu:
- 我等了一个时辰。(Wǒ děng le yí ge shíchen.) – Tôi đã đợi suốt một canh giờ.
- 过了两个小时，他还没回来。 (Guò le liǎng ge xiǎoshí, tā hái méi huílai.) – Qua hai tiếng rồi mà anh ấy vẫn chưa về.
Khi hiểu rõ 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng, bạn sẽ tự tin hơn khi dịch qua lại giữa các cách diễn đạt cổ – kim. Đọc đoạn văn tiếng Việt có “canh giờ”, bạn biết chuyển sang 时辰 hoặc 小时 tùy ngữ cảnh. Ngược lại, gặp chữ 时辰 trong truyện tiếng Trung, bạn dễ hình dung nó tương đương 2 tiếng và liên hệ ngay với canh giờ trong tiếng Việt.
Kỹ năng này đặc biệt hữu ích với những bạn muốn đọc truyện chữ tiếng Trung, xem phim cổ trang không phụ đề hoặc luyện dịch Hán – Việt. Bạn không chỉ trả lời được 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng, mà còn dùng kiến thức đó để mở rộng vốn ngôn ngữ và hiểu sâu hơn nền văn hóa đằng sau.
Gợi ý cách ghi nhớ 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng và mở rộng chủ đề thời gian
Thay vì cố gắng học thuộc lòng khô khan, bạn có thể dùng một số mẹo nhỏ để luôn nhớ 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng.
Trước hết, hãy liên tưởng câu dân gian “đêm năm canh, ngày sáu khắc”. Ban đêm từ 19h đến 5h là 10 tiếng, chia thành 5 canh. Chỉ cần nhớ “đêm năm canh” là bạn sẽ suy ra ngay 1 canh = 2 tiếng. Từ đó, việc trả lời 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng trở nên rất tự nhiên.
Tiếp theo, hãy kết hợp với việc học từ vựng tiếng Trung về thời gian: 小时, 分钟, 秒钟, 早上 (buổi sáng), 中午 (buổi trưa), 晚上 (buổi tối)… Bạn có thể vẽ sơ đồ nhỏ, ghi chú các khung giờ 19h–21h, 21h–23h… và chú thích thêm bằng tiếng Trung để vừa ôn canh, vừa ôn từ.
Cuối cùng, hãy đưa chủ đề này vào thói quen học mỗi ngày. Ví dụ, khi xem phim cổ trang, nghe nhân vật nói đến canh giờ, bạn thử dừng lại vài giây để tự đặt câu hỏi “đây là canh mấy, tức khoảng mấy giờ?” rồi nhẩm trong đầu bằng tiếng Trung. Qua thời gian, bạn sẽ không chỉ nhớ 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng, mà còn phản xạ nhanh với các cách diễn đạt thời gian trong Hán ngữ.
Từ 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng đến góc nhìn văn hóa – ngôn ngữ
Tóm lại, câu hỏi tưởng như đơn giản 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng lại mở ra cả một thế giới kiến thức thú vị. Về mặt con số, 1 canh = 2 tiếng đồng hồ hiện đại, gắn với hệ thống canh – khắc và 12 địa chi dùng từ thời cổ đại. Về mặt ngôn ngữ, nó kết nối bạn với khái niệm 时辰 trong tiếng Trung, đồng thời giúp bạn hiểu sâu hơn các từ vựng thời gian như 小时, 分钟… trong chương trình HSK.
Khi học tiếng Trung, đừng chỉ dừng lại ở việc nhớ nghĩa từng từ. Hãy biến những câu hỏi đời thường như 1 canh giờ là bao nhiêu tiếng thành cơ hội khám phá thêm văn hóa, lịch sử và cách tư duy của người Trung Hoa. Chính những mảnh ghép nhỏ này sẽ giúp hành trình chinh phục Hán ngữ của bạn trở nên sinh động và bền vững hơn.
Nếu bạn muốn tiếp tục khám phá các chủ đề thú vị xoay quanh thời gian, văn hóa và từ vựng tiếng Trung, hãy thường xuyên theo dõi và cập nhật nội dung mới trên website Học Tiếng Trung HSK. Chúng tôi luôn đồng hành cùng bạn trên con đường học 汉语 một cách hiệu quả, dễ hiểu và gần gũi với đời sống.