Khi học về thời gian trong văn hoá Á Đông hoặc đọc tiểu thuyết, phim cổ trang Trung Quốc, nhiều bạn bắt gặp khái niệm “khắc” và thường thắc mắc 1 khắc bao nhiêu phút trong thực tế. Đây là đơn vị đo thời gian rất quen thuộc trong đời sống cổ đại, tuy hiện nay không còn dùng phổ biến nhưng vẫn xuất hiện nhiều trong văn học, phim ảnh và tài liệu lịch sử.
Đối với người học tiếng Trung, hiểu đơn vị này rất quan trọng vì nhiều câu, nhiều đoạn hội thoại liên quan đến thời gian đều dùng từ 刻 (kè). Khi biết 1 khắc bao nhiêu phút, bạn sẽ dễ dàng hiểu diễn biến câu chuyện hoặc quy đổi theo thời gian hiện đại.
1 khắc bao nhiêu phút theo hệ thống thời gian cổ Trung Quốc?
Để trả lời chính xác 1 khắc bao nhiêu phút, cần hiểu rằng đơn vị “khắc” trong tiếng Trung là 刻 (kè). Thời cổ đại, Trung Quốc chia một ngày thành các đơn vị giờ khác với hiện nay.
Ở đa số các triều đại, 1 khắc = 15 phút theo cách tính hiện đại.
Cụ thể:
- 1 giờ được chia thành 4 khắc
- Mỗi khắc tương đương 15 phút
Như vậy, khi đọc câu “nửa khắc sau”, bạn có thể hiểu đó là 7–8 phút. Khi một nhân vật nói “Chờ ta một khắc”, tức là cần khoảng 15 phút.
Việc nắm được 1 khắc bao nhiêu phút giúp bạn hiểu nhanh hơn nội dung trong truyện và có cảm nhận chính xác hơn về thời gian trong bối cảnh cổ đại.
Vì sao lại có đơn vị khắc trong tiếng Trung?
Khi tìm hiểu 1 khắc bao nhiêu phút, nhiều người cũng thắc mắc lý do tồn tại của đơn vị này. Trong lịch pháp truyền thống, người Trung Quốc chia thời gian dựa theo biến đổi tự nhiên: chu kỳ mặt trời, mặt trăng và sự chuyển động của bóng nắng.
Đơn vị “khắc” ra đời nhằm chia nhỏ thời gian theo đồng hồ nước và đồng hồ hương ở cung đình và dân gian. Mỗi lần nước chảy đến một mức nhất định hoặc hương cháy đến một đoạn, người ta tính là 1 khắc.
Dù cách đo này không còn phù hợp với thời hiện đại, khái niệm “khắc” vẫn được duy trì trong văn viết và ký ức văn hoá, giúp người học hiểu sâu hơn văn hóa truyền thống Trung Hoa. Và để hiểu rõ văn hóa đó, trước tiên bạn phải biết 1 khắc bao nhiêu phút theo quy đổi hiện nay.
1 khắc bao nhiêu phút trong tiếng Trung hiện đại?
Trong tiếng Trung hiện đại, từ 刻 (kè) vẫn xuất hiện nhưng mang ý nghĩa hơi khác. Khi người Trung nói:
三点一刻 (sān diǎn yí kè)
nghĩa là 3 giờ 15 phút.
Như vậy, trong ngữ cảnh hiện đại, 刻 không mang giá trị thời gian độc lập như cổ đại mà thường gắn với phút (quarter hour – 1/4 giờ).
Do đó, với người học tiếng Trung, hiểu 1 khắc bao nhiêu phút theo hai thời kỳ sẽ giúp tránh nhầm lẫn:
- Trong cổ đại: 1 khắc = 15 phút
- Trong hiện đại: 刻 = “một phần tư” của một giờ (quarter past)
Ví dụ:
六点三刻 → 6:45
(liù diǎn sān kè)
Điều này cho thấy đơn vị thời gian “khắc” không hề biến mất mà vẫn sống trong ngôn ngữ hằng ngày của người Trung Quốc hiện đại.
Các cách diễn đạt liên quan đến khắc trong tiếng Trung
Khi hiểu 1 khắc bao nhiêu phút, bạn sẽ dễ dàng nắm thêm các cách diễn đạt phổ biến xoay quanh 刻. Dưới đây là một số ví dụ thường gặp:
刻钟 (kèzhōng) – 15 phút
一刻钟 (yí kèzhōng) – 15 phút
半刻 (bàn kè) – nửa khắc (7–8 phút)
一炷香时间 (yí zhùxiāng shíjiān) – thời gian đốt một nén hương (~20–30 phút), thường gặp trong phim cổ trang
Ngoài ra, trong văn học, “khắc” thường đi kèm các động từ chỉ thời gian:
等一刻 (děng yí kè) – chờ một khắc
停下一刻 (tíngxia yí kè) – dừng lại một khắc
Những cách nói này làm tăng sắc thái cổ phong và giúp bạn hiểu sâu hơn các mẫu câu văn học Trung Quốc.
Từ “khắc” trong tiếng Trung so với tiếng Việt
Khi hỏi 1 khắc bao nhiêu phút, nhiều bạn dễ nhầm lẫn giữa khắc trong tiếng Trung và khắc trong thơ ca tiếng Việt. Thực tế, cách dùng có nét tương đồng nhưng không hoàn toàn giống nhau.
Trong văn học Việt Nam, “khắc” đôi khi được hiểu là “một khoảng thời gian ngắn”. Ví dụ:
“Khắc ngồi khắc đứng không yên một lòng.”
Nhưng trong hệ thống Trung Quốc cổ, “khắc” là đơn vị thời gian cụ thể – 15 phút.
Vậy nên, khi đọc truyện hoặc dịch văn bản tiếng Trung, việc biết rõ 1 khắc bao nhiêu phút sẽ giúp bạn dịch tự nhiên, chính xác và không bị mơ hồ về thời gian.
Ứng dụng kiến thức 1 khắc bao nhiêu phút trong việc học tiếng Trung
Hiểu 1 khắc bao nhiêu phút là một phần nhỏ trong chủ đề rộng hơn về thời gian trong tiếng Trung 时间 (shíjiān). Khi học tiếng Trung, người học cần nắm các dạng diễn đạt giờ – phút – giây, đặc biệt là những mẫu câu quen thuộc như:
现在几点？
Xiànzài jǐ diǎn?
Bây giờ là mấy giờ?
几点几分？
Jǐ diǎn jǐ fēn?
Mấy giờ mấy phút?
三点一刻。
Sān diǎn yí kè.
3 giờ 15 phút.
这些表达方式 (zhèxiē biǎodá fāngshì – những cách diễn đạt này) giúp bạn phản xạ nhanh trong giao tiếp. Việc hiểu 1 khắc bao nhiêu phút chỉ là bước đầu để làm quen với hệ thống thời gian phong phú trong tiếng Trung.
1 khắc bao nhiêu phút và ý nghĩa văn hóa trong tiếng Trung
Tóm lại, khi nói 1 khắc bao nhiêu phút, câu trả lời chính xác là 15 phút theo chuẩn cổ đại Trung Quốc. Đơn vị thời gian này không chỉ xuất hiện trong lịch sử, văn hoá mà còn tồn tại trong cách nói hiện đại với nghĩa “một phần tư giờ”.
Biết cách quy đổi và hiểu rõ nguồn gốc giúp bạn đọc truyện cổ trang, xem phim hoặc học tiếng Trung một cách trọn vẹn hơn. Đây là mảnh ghép quan trọng trong quá trình tìm hiểu thời gian, lịch pháp và ngôn ngữ Trung Quốc.
Nếu bạn muốn mở rộng thêm kiến thức về văn hoá, từ vựng và cách diễn đạt thời gian trong tiếng Trung, hãy theo dõi website Học Tiếng Trung HSK để nhận các bài viết mới nhất mỗi ngày.